„Við munum hækka vexti eins og þarf“ Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 23. nóvember 2022 11:34 Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóra peningastefnu, á fundinum í morgun. Vísir/Vilhelm Stjórnendur peningastefnunefndar Seðlabankans segja það alveg skýrt að nefndin muni hækka stýrivexti frekar, meti hún þörf á því. Seðlabankastjóri segir það alveg skýrt að Seðlabankinn geti ekki verið aðili að loforði um að stýrivextir verði ekki hækkaðir sem hluti af kjarasamningum. Peningastefnunefndin ákvað í morgun að hækka stýrivexti um 0,25 prósentur, úr 5,75 í 6,0 prósent. Um er að ræða tíundu stýrivaxtahækkunina í röð. Vextirnir hafa hækkað mjög skarpt frá því í maí á síðasta ári, þegar þeir voru 0,75 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóra peningastefnu, fóru yfir ákvörðun peningastefnunefndar, ásamt Þórarni Péturssyni, aðalhagfræðingi bankans, á fundi í bankanum í morgun. Ásgeir og Rannveig eru formaður og varaformaður peningastefnunefndar sem tekur ákvörðun um stýrivexti. Á fundinum var farið yfir yfirlýsingu nefndarinnar, þar sem meðal annars kom fram að vísbendingar væri uppi um að það gæti lengra tíma en áður var reiknað með að ná verðbólgu niður í verðbólgumarkmið bankans, sem er 2,5 prósent. Verðbólga mælist nú 9,4 prósent. Sambærilegur fundur eftir síðustu stýrivaxtahækkun bankans í október vakti töluverða athygli, ekki síst þar sem að Ásgeir sendi þar nokkuð beinskeytt skilaboð til aðila vinnumarkaðarins og ríkisstjórnarinnar um hvað þau hygggðust leggja til í baráttunni gegn verðbólgunni. Mildara tal vakti athygli gesta Talið var nokkuð mildara á þessum fundi, sem vakti athygli Ernu Bjargar Sverrisdóttur, aðalhagfræðins Arion banka. Þar sagði hún að kveðið hafi verið fastara að orði á síðasta fundi þar sem fram kom að vonandi væri ekki þörf á því að hækka stýrivexti frekar. Spurði Erna hvaða skilaboð stýrivaxtahækkunin nú sendi inn í kjaraviðræður, sem eru í fullum gangi um þessar mundir. „Á verkalýðshreyfingin að trúa því að nú sé boltinn kominn til þeirra, að nú geti þau farið að semja eða eru fleiri vaxtahækkanir sem þau gera ráð fyrir í sínum kjarasamningum?“ spurði Erna. Spurningin talaði ágætlega inn í viðbrögð verkalýðsleiðtoga við stýrivaxtahækkuninni í morgun. Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, brást við hækuninni í morgun með því að segja að einsýnt væri að seðlabankastjóri bæri hag bankanna og fjármagnseigenda fyrst og síðast fyrir brjósti. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins sagði við mbl.is í morgun, áður, en hann gekk inn á kjaraviðræðnafund með samninganefnd Samtaka atvinnulífsins í húsnæði Ríkissáttasemjara í morgun, að hækkunin hafi gríðarleg áhrif á viðræðurnar. Líkti hann ákvörðuninni við blauta tusku. Seðlabankastjóri svaraði spurningu aðalhagfræðings Arion banka á þá leið að bankinn væri ekki að biðja neinn um að trúa því að bankinn muni ekki hækka vexti frekar ef þörf krefur. „Það gæti alveg hæglega gerst ef þróunin verður á verri veg. Undir engum kringumstæðum erum við að gefa þá yfirlýsingu eða senda út þau skilaboð að við munum ekki hækka vexti meira,“ sagði Ásgeir. Það væri þó ekkert sérstakt gleðiefni að þurfa að hækka stýrivextina. „Auðvitað munum við ekki hækka vexti nema nauðsyn beri til. Það er ekki endilega gleðiefni að gera það. Þrátt fyrir allt eru vextir tiltölulega lágir. Þeir eru sex prósent á meðan verðbólga er 9,4 prósent. Þannig að við höfum alveg sameiginlega hagsmuni með aðilum vinnumarkaðarins að ná verðbólgu niður og viðhalda kaupmætti,“ sagði Ásgeir. Minnti á að Seðlabankinn væri sjálfstæður Seðlabankinn myndi beita þeim tólum sem hann hefur til að viðhalda kaupmætti. „Um leið og það verður samið þá kemur það verkefni til okkar hvernig við getum viðhaldið kaupmætti á þeim krónum sem er samið um. Það er ekkert sjálfgefið að þegar er samið um einhverjar krónur að þær hafi þýðingu fyrir kaupmátt. Það er ekki sjálfgefið. Það veltur á okkur. Auðvitað munum við reyna að hjálpa aðilum vinnumarkaðarins að halda kaupmætti með því að hækka vexti ef við þurfum,“ sagði Ásgeir. Þá gæti bankinn ekki gefið loforð um að stýrivextir yrðu ekki hækkaðir sem hluti af kjarasamningum. „Seðlabankinn er sjálfstæður og getur aldrei verið aðili að einhverju loforði, getur aldrei gefið út loforð að við ætlum ekki að hækka vexti út af einhverjum kjarasamningum.“ Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri.Vísir/Vilhelm Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri.vísir/vilhelm Rannveig lagði þá orð í belg og vísaði í íþróttalíkingu sem tíðrætt hafði verið um á fundinum, um að boltinn í verðbólgumálum væri kominn á einhverja tiltekna staði. „Við Ásgeir erum kannski ekki nógu miklir fótboltaáhugamenn til þess að nota þetta fótboltamál þetta alveg rétt,“ sagði Rannveig. Áréttaði hún að þó að komið hafi fram á síðasta fundi að mögulega væri ekki þörf á frekari vaxtahækkunum þýddi það ekki að það hafi verið fyrirheit um að undir engum kringumstæðum yrði ráðist í hækkanir. „Þá vorum við alls ekki að segja að við værum hætt. Við munum hækka vexti eins og þarf,“ sagði Rannveig og bankaði létt í borðið til að leggja áherslu á orð hennar. „Svo að það sé algjörlega skýrt. En vonandi þurfum við ekki að hafa áhrif á verðbólguna ein.“ Seðlabankinn Kjaramál Stéttarfélög Efnahagsmál Verðlag Húsnæðismál Íslenskir bankar Kjaraviðræður 2022 Mest lesið „En við getum aldrei talað um að hann sé að gera þetta fyrir vin sinn“ Viðskipti innlent Ætla að binda enda á skattaívilnun fyrir rafmagnsbíla Viðskipti erlent KS við það að kaupa B. Jensen Viðskipti innlent Eini sjö sæta rafbíllinn í sínum verðflokki Samstarf Skerðingum að hluta frestað þökk sé hlýindum Viðskipti innlent Sólrún, Brynjar og Aníta til Reita Viðskipti innlent Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Viðskipti innlent Húsið sem keypt var á þrjár milljónir til sölu á 83 milljónir Viðskipti innlent Tugmilljarða viðsnúningur hjá Alvotech Viðskipti innlent Níu varðhundar neytenda sameinast á einum vef Neytendur Fleiri fréttir Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Skerðingum að hluta frestað þökk sé hlýindum Sólrún, Brynjar og Aníta til Reita „En við getum aldrei talað um að hann sé að gera þetta fyrir vin sinn“ KS við það að kaupa B. Jensen Icelandair byrjar að fljúga til Istanbúl Tugmilljarða viðsnúningur hjá Alvotech Spá því að nefndin lækki stýrivexti duglega Spá því að verðbólgan fari í 4,5 prósent Telur enga frétt í leyniupptökunum um hvalveiðar Bein útsending: Leiðir til að lækka vexti Hagnaður Sýnar dróst verulega saman milli ára Húsið sem keypt var á þrjár milljónir til sölu á 83 milljónir Spá hressilegri vaxtalækkun Lentu vélum easyJet örugglega á Akureyri þrátt fyrir hvassviðri Kaupmáttur á opinberum markaði minni vegna lausra samninga Þrjú ráðin til Tryggja Arna innkallar kaffiskyr með vanillubragði Bein útsending: Kosningafundur Viðskiptaráðs - Horfum til hagsældar Horfur tveggja banka úr stöðugum í jákvæðar Ísold ráðin markaðsstjóri Frá Bændasamtökunum til Samorku Fáránlegt að eiga ekki „smá Bitcoin“ á Íslandi Deildarstjóri, lögfræðingur og viðskiptastjóri ráðin til Mílu Nýr flugrekstrarstjóri Icelandair Skúli og félagar sýknaðir en þrotabúið fær 750 milljónir Hafna ásökunum um smánarlaun Segja gjald á nikótínpúða leiða til aukinna reykinga „Þið hafið efni á þessari kauphækkun, borgið hana núna“ Staðfesta dóm héraðsdóms en lækka bætur til Vinnslustöðvar Sjá meira
Peningastefnunefndin ákvað í morgun að hækka stýrivexti um 0,25 prósentur, úr 5,75 í 6,0 prósent. Um er að ræða tíundu stýrivaxtahækkunina í röð. Vextirnir hafa hækkað mjög skarpt frá því í maí á síðasta ári, þegar þeir voru 0,75 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóra peningastefnu, fóru yfir ákvörðun peningastefnunefndar, ásamt Þórarni Péturssyni, aðalhagfræðingi bankans, á fundi í bankanum í morgun. Ásgeir og Rannveig eru formaður og varaformaður peningastefnunefndar sem tekur ákvörðun um stýrivexti. Á fundinum var farið yfir yfirlýsingu nefndarinnar, þar sem meðal annars kom fram að vísbendingar væri uppi um að það gæti lengra tíma en áður var reiknað með að ná verðbólgu niður í verðbólgumarkmið bankans, sem er 2,5 prósent. Verðbólga mælist nú 9,4 prósent. Sambærilegur fundur eftir síðustu stýrivaxtahækkun bankans í október vakti töluverða athygli, ekki síst þar sem að Ásgeir sendi þar nokkuð beinskeytt skilaboð til aðila vinnumarkaðarins og ríkisstjórnarinnar um hvað þau hygggðust leggja til í baráttunni gegn verðbólgunni. Mildara tal vakti athygli gesta Talið var nokkuð mildara á þessum fundi, sem vakti athygli Ernu Bjargar Sverrisdóttur, aðalhagfræðins Arion banka. Þar sagði hún að kveðið hafi verið fastara að orði á síðasta fundi þar sem fram kom að vonandi væri ekki þörf á því að hækka stýrivexti frekar. Spurði Erna hvaða skilaboð stýrivaxtahækkunin nú sendi inn í kjaraviðræður, sem eru í fullum gangi um þessar mundir. „Á verkalýðshreyfingin að trúa því að nú sé boltinn kominn til þeirra, að nú geti þau farið að semja eða eru fleiri vaxtahækkanir sem þau gera ráð fyrir í sínum kjarasamningum?“ spurði Erna. Spurningin talaði ágætlega inn í viðbrögð verkalýðsleiðtoga við stýrivaxtahækkuninni í morgun. Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, brást við hækuninni í morgun með því að segja að einsýnt væri að seðlabankastjóri bæri hag bankanna og fjármagnseigenda fyrst og síðast fyrir brjósti. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins sagði við mbl.is í morgun, áður, en hann gekk inn á kjaraviðræðnafund með samninganefnd Samtaka atvinnulífsins í húsnæði Ríkissáttasemjara í morgun, að hækkunin hafi gríðarleg áhrif á viðræðurnar. Líkti hann ákvörðuninni við blauta tusku. Seðlabankastjóri svaraði spurningu aðalhagfræðings Arion banka á þá leið að bankinn væri ekki að biðja neinn um að trúa því að bankinn muni ekki hækka vexti frekar ef þörf krefur. „Það gæti alveg hæglega gerst ef þróunin verður á verri veg. Undir engum kringumstæðum erum við að gefa þá yfirlýsingu eða senda út þau skilaboð að við munum ekki hækka vexti meira,“ sagði Ásgeir. Það væri þó ekkert sérstakt gleðiefni að þurfa að hækka stýrivextina. „Auðvitað munum við ekki hækka vexti nema nauðsyn beri til. Það er ekki endilega gleðiefni að gera það. Þrátt fyrir allt eru vextir tiltölulega lágir. Þeir eru sex prósent á meðan verðbólga er 9,4 prósent. Þannig að við höfum alveg sameiginlega hagsmuni með aðilum vinnumarkaðarins að ná verðbólgu niður og viðhalda kaupmætti,“ sagði Ásgeir. Minnti á að Seðlabankinn væri sjálfstæður Seðlabankinn myndi beita þeim tólum sem hann hefur til að viðhalda kaupmætti. „Um leið og það verður samið þá kemur það verkefni til okkar hvernig við getum viðhaldið kaupmætti á þeim krónum sem er samið um. Það er ekkert sjálfgefið að þegar er samið um einhverjar krónur að þær hafi þýðingu fyrir kaupmátt. Það er ekki sjálfgefið. Það veltur á okkur. Auðvitað munum við reyna að hjálpa aðilum vinnumarkaðarins að halda kaupmætti með því að hækka vexti ef við þurfum,“ sagði Ásgeir. Þá gæti bankinn ekki gefið loforð um að stýrivextir yrðu ekki hækkaðir sem hluti af kjarasamningum. „Seðlabankinn er sjálfstæður og getur aldrei verið aðili að einhverju loforði, getur aldrei gefið út loforð að við ætlum ekki að hækka vexti út af einhverjum kjarasamningum.“ Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri.Vísir/Vilhelm Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri.vísir/vilhelm Rannveig lagði þá orð í belg og vísaði í íþróttalíkingu sem tíðrætt hafði verið um á fundinum, um að boltinn í verðbólgumálum væri kominn á einhverja tiltekna staði. „Við Ásgeir erum kannski ekki nógu miklir fótboltaáhugamenn til þess að nota þetta fótboltamál þetta alveg rétt,“ sagði Rannveig. Áréttaði hún að þó að komið hafi fram á síðasta fundi að mögulega væri ekki þörf á frekari vaxtahækkunum þýddi það ekki að það hafi verið fyrirheit um að undir engum kringumstæðum yrði ráðist í hækkanir. „Þá vorum við alls ekki að segja að við værum hætt. Við munum hækka vexti eins og þarf,“ sagði Rannveig og bankaði létt í borðið til að leggja áherslu á orð hennar. „Svo að það sé algjörlega skýrt. En vonandi þurfum við ekki að hafa áhrif á verðbólguna ein.“
Seðlabankinn Kjaramál Stéttarfélög Efnahagsmál Verðlag Húsnæðismál Íslenskir bankar Kjaraviðræður 2022 Mest lesið „En við getum aldrei talað um að hann sé að gera þetta fyrir vin sinn“ Viðskipti innlent Ætla að binda enda á skattaívilnun fyrir rafmagnsbíla Viðskipti erlent KS við það að kaupa B. Jensen Viðskipti innlent Eini sjö sæta rafbíllinn í sínum verðflokki Samstarf Skerðingum að hluta frestað þökk sé hlýindum Viðskipti innlent Sólrún, Brynjar og Aníta til Reita Viðskipti innlent Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Viðskipti innlent Húsið sem keypt var á þrjár milljónir til sölu á 83 milljónir Viðskipti innlent Tugmilljarða viðsnúningur hjá Alvotech Viðskipti innlent Níu varðhundar neytenda sameinast á einum vef Neytendur Fleiri fréttir Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Skerðingum að hluta frestað þökk sé hlýindum Sólrún, Brynjar og Aníta til Reita „En við getum aldrei talað um að hann sé að gera þetta fyrir vin sinn“ KS við það að kaupa B. Jensen Icelandair byrjar að fljúga til Istanbúl Tugmilljarða viðsnúningur hjá Alvotech Spá því að nefndin lækki stýrivexti duglega Spá því að verðbólgan fari í 4,5 prósent Telur enga frétt í leyniupptökunum um hvalveiðar Bein útsending: Leiðir til að lækka vexti Hagnaður Sýnar dróst verulega saman milli ára Húsið sem keypt var á þrjár milljónir til sölu á 83 milljónir Spá hressilegri vaxtalækkun Lentu vélum easyJet örugglega á Akureyri þrátt fyrir hvassviðri Kaupmáttur á opinberum markaði minni vegna lausra samninga Þrjú ráðin til Tryggja Arna innkallar kaffiskyr með vanillubragði Bein útsending: Kosningafundur Viðskiptaráðs - Horfum til hagsældar Horfur tveggja banka úr stöðugum í jákvæðar Ísold ráðin markaðsstjóri Frá Bændasamtökunum til Samorku Fáránlegt að eiga ekki „smá Bitcoin“ á Íslandi Deildarstjóri, lögfræðingur og viðskiptastjóri ráðin til Mílu Nýr flugrekstrarstjóri Icelandair Skúli og félagar sýknaðir en þrotabúið fær 750 milljónir Hafna ásökunum um smánarlaun Segja gjald á nikótínpúða leiða til aukinna reykinga „Þið hafið efni á þessari kauphækkun, borgið hana núna“ Staðfesta dóm héraðsdóms en lækka bætur til Vinnslustöðvar Sjá meira